​

Raspberry Pi İşletim Sistemi Kurulum Rehberi

​

1. Gerekli Malzemeler

• Raspberry Pi 4 (en az 2GB RAM önerilir)
• Minimum 16GB (tercihen 32GB) microSD kart
• 5V 3A USB-C güç adaptörü
• HDMI kablo (ilk kurulum için)
• USB klavye ve fare (ilk kurulum için)
• Ethernet kablosu veya Wi-Fi bağlantısı
• Bilgisayar (işletim sistemi kurulumu için)

​

2. Raspberry Pi OS Kurulumu

​

2.1. Raspberry Pi Imager İndirme

1. Bilgisayarınızda bir web tarayıcı açın ve Raspberry Pi resmi web sitesine gidin.
2. “Raspberry Pi Imager” yazılımını işletim sisteminize uygun sürümünü indirin:
   • Windows için: Raspberry Pi Imager for Windows
   • macOS için: Raspberry Pi Imager for macOS
   • Ubuntu için: Raspberry Pi Imager for Ubuntu
3. İndirilen kurulum dosyasını çalıştırın ve kurulum sihirbazını takip ederek yazılımı yükleyin.

​

2.2. İşletim Sistemi Kurulumu

1. Raspberry Pi Imager uygulamasını açın.
2. “CHOOSE OS” (İşletim Sistemi Seç) butonuna tıklayın.
3. “Raspberry Pi OS (32-bit)” seçeneğini seçin. Bu, tam masaüstü ortamı içeren standart sürümdür.
   • Alternatif olarak, sadece komut satırı arayüzü istiyorsanız “Raspberry Pi OS Lite (32-bit)” seçeneğini seçebilirsiniz.
4. “CHOOSE STORAGE” (Depolama Seç) butonuna tıklayın ve microSD kartınızı seçin.
5. “WRITE” (Yaz) butonuna tıklayın ve onay mesajını kabul edin.
6. İşlem tamamlanana kadar bekleyin. Bu, microSD kartın boyutuna bağlı olarak birkaç dakika sürebilir.

​

2.3. Gelişmiş Ayarlar (İsteğe Bağlı)

1. Hostname (cihaz adı) ayarlayabilirsiniz (örn. “irrigation-system”).
2. SSH’ı etkinleştirebilirsiniz (uzaktan erişim için).
3. Wi-Fi ayarlarını yapılandırabilirsiniz (SSID ve şifre).
4. Kullanıcı adı ve şifre belirleyebilirsiniz (varsayılan: kullanıcı adı “pi”, şifre “raspberry”).
5. Yerel ayarları (dil, saat dilimi, klavye düzeni) yapılandırabilirsiniz.

​

3. İlk Açılış ve Temel Yapılandırma

​

3.1. Raspberry Pi’yi Bağlama

1. MicroSD kartı Raspberry Pi’nin microSD kart yuvasına takın.
2. HDMI kablosunu Raspberry Pi’nin HDMI portuna ve monitörünüze bağlayın.
3. USB klavye ve fareyi Raspberry Pi’nin USB portlarına bağlayın.
4. Ethernet kablosunu bağlayın veya Wi-Fi kullanacaksanız bu adımı atlayın.
5. Son olarak, güç adaptörünü Raspberry Pi’nin USB-C portuna bağlayın.

​

3.2. İlk Açılış Yapılandırması

1. Ekrandaki talimatları izleyerek ülke, dil, saat dilimi ve klavye düzenini ayarlayın.
2. İstenirse, Wi-Fi ağınızı seçin ve şifrenizi girin.
3. Yazılım güncellemelerini kontrol edin ve yükleyin.
4. İstenirse, Raspberry Pi’yi yeniden başlatın.

​

3.3. Temel Sistem Ayarları

1. Raspberry Pi Yapılandırma Aracını açın:
   • Masaüstünden: Raspberry menüsü > Tercihler > Raspberry Pi Yapılandırma
   • Veya terminal üzerinden: sudo raspi-config komutunu çalıştırın
2. Aşağıdaki ayarları yapılandırın:
   • System Options > Password: Güvenlik için varsayılan şifreyi değiştirin
   • Interface Options > SSH: SSH’ı etkinleştirin (uzaktan erişim için)
   • Interface Options > I2C: I2C’yi etkinleştirin (sensörler için)
   • Interface Options > SPI: SPI’yı etkinleştirin (sensörler için)
   • Interface Options > Serial Port: Seri portu etkinleştirin (gerekirse)
   • Performance Options > GPU Memory: 64MB olarak ayarlayın (headless çalışma için)
   • Localisation Options: Gerekirse yerel ayarları güncelleyin
3. Yapılandırmayı tamamladıktan sonra “Finish” seçeneğini seçin ve Raspberry Pi’yi yeniden başlatın.

​

4. Sistem Güncellemesi ve Gerekli Paketlerin Kurulumu

​

4.1. Sistem Güncellemesi

sudo apt update
sudo apt upgrade -y

​

4.2. Gerekli Paketlerin Kurulumu

# Genel araçlar ve kütüphaneler
sudo apt install -y git python3-pip python3-dev

# I2C ve GPIO kütüphaneleri
sudo apt install -y python3-smbus i2c-tools python3-rpi.gpio

# SQLite veritabanı
sudo apt install -y sqlite3

# Web sunucusu (Flask için)
sudo apt install -y nginx

# Diğer gerekli araçlar
sudo apt install -y build-essential libffi-dev libssl-dev

​

4.3. Python Kütüphanelerinin Kurulumu

# Temel kütüphaneler
pip3 install --upgrade pip
pip3 install wheel setuptools

# Sensör kütüphaneleri
pip3 install adafruit-circuitpython-dht
pip3 install adafruit-circuitpython-ads1x15
pip3 install RPi.GPIO

# Web uygulaması ve API için
pip3 install flask flask-restful flask-cors gunicorn

# Veritabanı için
pip3 install sqlalchemy

# Grafik ve veri analizi için
pip3 install matplotlib pandas numpy

# MQTT (isteğe bağlı, IoT entegrasyonu için)
pip3 install paho-mqtt

​

5. Otomatik Başlatma Ayarları

​

5.1. Servis Dosyası Oluşturma

sudo nano /etc/systemd/system/irrigation.service

[Unit]
Description=Akıllı Sulama Sistemi
After=network.target

[Service]
ExecStart=/usr/bin/python3 /home/pi/irrigation-system/main.py
WorkingDirectory=/home/pi/irrigation-system
StandardOutput=inherit
StandardError=inherit
Restart=always
User=pi

[Install]
WantedBy=multi-user.target

​

5.2. Servisi Etkinleştirme

sudo systemctl enable irrigation.service
sudo systemctl start irrigation.service

sudo systemctl status irrigation.service

​

6. Uzaktan Erişim Yapılandırması

​

6.1. SSH Erişimi

ssh pi@raspberry-pi-ip-adresi

hostname -I

​

6.2. VNC Uzak Masaüstü (İsteğe Bağlı)

1. sudo raspi-config komutunu çalıştırın
2. Interface Options > VNC > Yes seçeneğini seçin
3. VNC sunucusunu başlatın: sudo systemctl start vncserver-x11-serviced

​

7. Güvenlik Önlemleri

​

7.1. Güçlü Şifre Belirleme

passwd

​

7.2. Firewall Yapılandırması

sudo apt install -y ufw
sudo ufw allow ssh
sudo ufw allow 80/tcp  # Web arayüzü için
sudo ufw allow 1883/tcp  # MQTT için (kullanılıyorsa)
sudo ufw enable

​

7.3. Otomatik Güncellemeler (İsteğe Bağlı)

sudo apt install -y unattended-upgrades
sudo dpkg-reconfigure -plow unattended-upgrades

​

8. Yedekleme Stratejisi

​

8.1. SD Kart Yedekleme

• Windows: Win32 Disk Imager kullanabilirsiniz
• Linux/Mac: dd komutunu kullanabilirsiniz

​

8.2. Veritabanı Yedekleme

# Crontab düzenleyicisini açın
crontab -e

# Her gün gece yarısı veritabanını yedeklemek için aşağıdaki satırı ekleyin
0 0 * * * sqlite3 /home/pi/irrigation-system/irrigation_data.db .dump > /home/pi/backups/irrigation_backup_$(date +\%Y\%m\%d).sql

​

8.3. Yapılandırma Dosyaları Yedekleme

mkdir -p ~/backups/config
cp /etc/systemd/system/irrigation.service ~/backups/config/
cp ~/irrigation-system/config.json ~/backups/config/

​

9. Sorun Giderme

​

9.1. Sistem Günlüklerini Kontrol Etme

# Sistem günlüklerini görüntüleme
sudo journalctl -u irrigation.service

# Son 100 satırı görüntüleme
sudo journalctl -u irrigation.service -n 100

# Gerçek zamanlı günlük takibi
sudo journalctl -u irrigation.service -f

​

9.2. Sensör Sorunları

sudo i2cdetect -y 1

# GPIO kütüphanesini yükleyin (eğer yüklü değilse)
sudo apt install -y python3-gpiozero

# Test için Python kabuğunu açın
python3

# Python kabuğunda:
from gpiozero import LED
led = LED(17)  # 17 numaralı GPIO pini
led.on()       # Pini yüksek seviyeye getir
led.off()      # Pini düşük seviyeye getir

​

9.3. Ağ Sorunları

ping -c 4 google.com

sudo nano /etc/wpa_supplicant/wpa_supplicant.conf

​

10. Performans İyileştirmeleri

​

10.1. Swap Boyutunu Artırma

# Mevcut swap boyutunu kontrol edin
free -h

# Swap dosyasını kapatın
sudo dphys-swapfile swapoff

# Swap boyutunu düzenleyin
sudo nano /etc/dphys-swapfile
# CONF_SWAPSIZE=100 değerini CONF_SWAPSIZE=1024 olarak değiştirin

# Swap dosyasını yeniden başlatın
sudo dphys-swapfile setup
sudo dphys-swapfile swapon

​

10.2. Gereksiz Servisleri Devre Dışı Bırakma

# Bluetooth'u devre dışı bırakma
sudo systemctl disable bluetooth.service

# CUPS yazdırma sistemini devre dışı bırakma
sudo systemctl disable cups.service

​

10.3. Dosya Sistemi Optimizasyonu

# Dosya sistemi kontrolü
sudo fsck -f /dev/mmcblk0p2

# Disk kullanımını kontrol etme
df -h

​

11. Raspberry Pi’yi Kapatma ve Yeniden Başlatma

sudo shutdown -h now

sudo reboot

​

12. Faydalı İpuçları

• Statik IP Adresi: Raspberry Pi’ye sabit bir IP adresi atamak için /etc/dhcpcd.conf dosyasını düzenleyin.
• Uzaktan Dosya Transferi: scp veya rsync komutlarını kullanarak dosyaları uzaktan aktarabilirsiniz.
• Otomatik Yeniden Başlatma: Haftalık yeniden başlatma için cron görevi ekleyebilirsiniz.
• Sıcaklık Kontrolü: vcgencmd measure_temp komutu ile CPU sıcaklığını kontrol edebilirsiniz.
• Disk Kullanımı: ncdu aracını kullanarak disk kullanımını analiz edebilirsiniz.